Bài giảng Tiếng Việt 4 (Luyện từ và câu) Sách Kết nối tri thức - Bài: Dấu ngoặc kép - Năm học 2023-2024 - Nguyễn Thị Trang

Nội dung tài liệu: Bài giảng Tiếng Việt 4 (Luyện từ và câu) Sách Kết nối tri thức - Bài: Dấu ngoặc kép - Năm học 2023-2024 - Nguyễn Thị Trang

1. • Biết thêm một công dụng của dấu ngoặc kép: dùng để đánh dấu tên tác phẩm (bài thơ, bài văn,...) hoặc tên tài liệu (tạp chí, báo,...) • Biết dùng dấu ngoặc kép đánh dấu tên tác phẩm, tài liệu khi viết.
2. 1. Tên cuốn truyện, bài thơ, bài hát hay tạp chí, tờ báo có trong những câu dưới đây được đánh dấu bằng dấu câu nào? a. Đến với “Dế Mèn phiêu lưu kí”, các bạn nhỏ được lạc vào thế giới của những loài vật gần gũi, thân thương. b. Nhạc sĩ Trần Hoàn đã phổ nhạc bài thơ “Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ” thành bài hát “Lời ru trên nương”. c. Từ thuở ấu thơ, tôi đã có tạp chí“Văn tuổi thơ, báo “Nhi đồng” làm bạn đồng hành.
3. Dấu câu đánh Tên cuốn truyện, bài Tên tạp chí, Câu dấu tên tác thơ, bài hát tờ báo phẩm/ tài liệu a. Đến với “Dế Mèn phiêu lưu kí”, các Dế Mèn phiêu lưu kí Dấu ngoặc kép bạn nhỏ được lạc vào thế giới của những loài vật gần gũi, yêu thương. b. Nhạc sĩ Trần Hoàn đã phổ nhạc bài - Khúc hát ru những Dấu ngoặc kép thơ “Khúc hát ru những em bé lớn em bé lớn trên lưng trên lưng mẹ” thành bài hát “Lời ru mẹ trên nương”. - Lời ru trên nương c. Từ thuở thơ ấu, tôi đã có tạp chí - Văn tuổi thơ Dấu ngoặc kép “Văn tuổi thơ”, báo “Nhi đồng” làm bạn - Nhi đồng đồng hành.
4. 2. Tìm công dụng của dấu ngoặc kép trong những câu dưới đây: a. Nhiều câu thơ trong trẻo, hồn nhiên như lời đồng dao: “Hạt gạo làng ta/ Có vị phù sa/ Của sông Kinh Thầy... (Theo Nguyễn Trọng) b. Một hôm, trên đường đi học về, Hùng, Quý và Nam trao đổi với nhau xem ở trên đời này, cái gì quý nhất. Hùng nói:“Theo tớ, quý nhất là lúa gạo. Đi được mươi bước, Quý vội reo lên: “Theo tớ, quý nhất phải là vàng...”. Nam vội tiếp ngay: “Quý nhất là thì giờ. Thầy giáo thường nói thì giờ quý hơn vàng bạc. Có thì giờ mới làm ra lúa gạo, vàng bạc!”. (Theo Trịnh Mạnh) c. Cuốn sách “Đất rừng phương Nam” giúp tôi hiểu thêm vẻ đẹp của con người và vùng đất Nam Bộ. (Theo Vũ Phương Thu) Đánh dấu tên tác Đánh dấu lời Đánh dấu phần phẩm, tài liệu đối thoại trích dẫn trực tiếp
5. a. Nhiều câu thơ trong trẻo, hồn nhiên như lời đồng dao: “Hạt gạo làng ta/ Có vị phù sa/ Của sông Kinh Thầy... Đánh dấu lời đối thoại (Theo Nguyễn Trọng) b. Một hôm, trên đường đi học về, Hùng, Quý và Nam trao đổi với nhau xem ở trên đời này, cái gì quý nhất. Hùng nói:“Theo tớ, quý nhất là lúa gạo. Đi được mươi bước, Quý vội reo lên: “Theo tớ, quý nhất phải là vàng...”. Nam vội tiếp ngay: “Quý nhất là thì giờ. Thầy giáo thường nói thì giờ quý hơn vàng bạc. Có thì giờ mới làm ra lúa gạo, vàng bạc!”. Đánh dấu phần trích dẫn trực tiếp (Theo Trịnh Mạnh) c. Cuốn sách “Đất rừng phương Nam” giúp tôi hiểu thêm vẻ đẹp của con người và vùng đất Nam Bộ. Đánh dấu tên tác phẩm, tài liệu (Theo Vũ Phương Thu)
6. Ghi nhớ: Ngoài công dụng đánh dấu phần trích dẫn trực tiếp hoặc lời đối thoại, dấu ngoặc kép có thể được dùng để đánh dấu tên tác phẩm (bài thơ, bài văn, ), tên tài liệu (tạp chí, báo, ).
7. 3. Chép lại đoạn văn sau vào vở, chú ý dùng dấu ngoặc kép đánh dấu tên tác phẩm, tài liệu. “Đi học” là bài thơ do Hoàng Minh Chính sáng tác, được Nhà xuất bản Kim Đồng đưa vào tuyển tập thơ thiếu nhi “Mặt trời xanh” (năm 1971). Năm 1976, nhạc sĩ Bùi Đình Thảo phổ nhạc cho bài thơ đó “ bằng một giai điệu mang âm hưởng dân ca Tày, Nùng. Từ đó trở đi, bài hát “Đi học” gần như đã trở thành “ca khúc của ngày tựu trường". (Theo Phạm Quý Hải)
8. Viết 1 – 2 câu có sử dụng dấu ngoặc kép để đánh dấu tên tác phẩm mà em yêu thích. VD: Khi còn nhỏ xíu, mình đã thuộc bài thơ “Kể cho bé nghe” của Trần Đăng Khoa.